W dniach 3-5 listopada 2023 r. w Międzynarodowym Centrum Kongresowym odbyła się kolejna edycja Targów Książki w Katowicach. To wydarzenie promujące czytelnictwo i literaturę z udziałem znakomitych autorów, wydawców i niezawodnej śląskiej publiczności. Wyjątkowa atmosfera, różnorodność, dostępność dla każdego, wysoki standard MCK i znakomita frekwencja, to kolejne atuty wydarzenia – literackiej wizytówki Katowic i regionu śląskiego. Miastem-współgospodarzem Targów są Katowice, organizatorem – Fundacja Historia i Kultura, a w roli Gościa Specjalnego w tym roku zaprezentowała się Wolna Białoruś.
Nowością tegorocznych Targów Książki w Katowicach był blok wydarzeń i sektor wystawienniczy pod nazwą Spotkania z Nauką. Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków budżetu państwa przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II – Popularyzacja Nauki” i realizowany jest w latach 2023-2025 podczas Targów Książki w Katowicach i Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie.
W części wystawienniczej Spotkań z Nauką zaprezentowali się wydawcy akademiccy i naukowi, a wśród nich: Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera, Politechnika Częstochowska, Politechnika Warszawska, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet w Siedlcach, Wydawnictwo Naukowe ŚLĄSK, Akademia im. Jana z Paradyża z Gorzowa Wlkp., Oficyna Naukowa i wielu innych.
W stoiskach można było kupić publikacje oficyn naukowych, a w Forum Nauki przygotowanym w sąsiedztwie sektora wydawców, przez trzy dni odbywały się spotkania popularyzujące różne dziedziny wiedzy. Wzięli w nich udział wybitni eksperci i pasjonaci, m.in. z dziedziny matematyki, fizyki jądrowej, fizyki medycznej, historii, literaturoznawstwa, biologii, ochrony środowiska czy treningu uważności. Zainteresowanie projektem „Spotkania z Nauką” przerosło oczekiwania. Odwiedzający tłumnie uczestniczyli w spotkaniach z naukowcami i ekspertami, licznie odwiedzali też stoiska wyadwców akademickich i naukowych.
W programie Spotkań z Nauką pokaźny blok stanowiły spotkania przygotowane we współpracy z Polskim Radiem Katowice, a wśród nich: Matematyka to Herstoria, czyli o fascynujących liczbach takich jak PI; Być w Czarnej Dziurze – o kosmicznym bezkresie; Poczet pisarzy polskich – niezwykła podróż do świata literatury; Falowanie nie tylko fal radiowych; Jak ocalić motyle?; Kryminalny Śląsk, czyli największe przestępstwa 20-lecia Międzywojennego czy spotkanie poświęcone sposobom wzmacniania dzieci i młodzieży, by lepiej radziły sobie z codziennym stresem w szkole i w domu.
Instytut Pamięci Narodowej zaproponował m.in.: spotkania poświęcone kulturze pamięci Górnego Śląska w XX wieku, „Polish – Jewish Studies” jako przestrzeni naukowej nowych kierunków i perspektyw badawczych w obszarze studiów polsko-żydowskich czy tradycyjnym periodykom naukowym w dobie ewolucji nowoczesnych narzędzi wydawniczych.
Również w ramach Spotkań z Nauką odbyła się kolejna edycja konferencji „Polska-Rosja-Niemcy. Od XVIII do XXI wieku” pod tytułem „Niemcy, Rosja – nowy porządek międzynarodowy po wojnie w Ukrainie” z wykładami: „Czy Rosja pozostanie mocarstwem światowym?”, „Czy Niemcy po wojnie będą hegemonem w Europie Środkowej i Wschodniej?”, „Niemcy w grach globalnych z Rosją, Chinami i USA po wojnie” i „Wojna w Ukrainie, a pozycja międzynarodowa Polski”.
Projekt „Spotkania z Nauką”, zainicjowany podczas Targów Książki w Katowicach 2023, kontynuowany będzie podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie w latach 2024 i 2025 i Targów Książki w Katowicach 2024.
Wybrane wydarzenia zorganizowane w ramach Katowickich Spotkań z Nauką 2023, dostępne online:
Konferencja „Niemcy, Rosja – nowy porządek międzynarodowy po wojnie w Ukrainie”
- dr hab. Hieronim Grala– polski historyk, badacz dziejów Rusi średniowiecznej i nowożytnej, dyplomata. Od 2013 wykładowca Wydziału „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego – Czy Rosja pozostanie mocarstwem światowym?
- dr hab. Grzegorz Kucharczyk– polski historyk, profesor nauk humanistycznych, specjalizujący się w historii myśli politycznej XIX i XX wieku oraz historii Niemiec – Czy Niemcy po wojnie będą hegemonem w Europie Środkowej i Wschodniej?
- dr Krzysztof Rak– filozof, historyk, urzędnik, publicysta, od 2016 dyrektor zarządzający Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Autor książek: „Polska – niespełniony sojusznik Hitlera”, „Piłsudski pomiędzy Stalinem a Hitlerem” – Niemcy w grach globalnych z Rosją, Chinami i USA po wojnie
- red. Zbigniew Parafianowicz – polski dziennikarz związany z „Dziennikiem Gazetą Prawną”. W 2017 jego publikacja Tupolewizm na pokładzie embraera trafiła do finału konkursu o Nagrodę im. Dariusza Fikusa organizowanego przez Press Club Polska – Wojna w Ukrainie, a pozycja międzynarodowa Polski
Matematyka to Herstoria, czyli o fascynujących liczbach takich jak PI
Prof. Maciej Sablik i prof. Agnieszka Nowak-Brzezińska rozmawiają z red. Beatą Tomanek.
Kryminalny Śląsk, czyli największe przestępstwa 20-lecia międzywojennego
Rozmowę z udziałem dr Anny Zaczkowskiej, historyka Muzeum Historii Katowic prowadzi red. Ewelina Kosałka-Passia.
Być w Czarnej Dziurze – o kosmicznym bezkresie
Red. Łukasz Szwej rozmawia z dr. Jackiem Czakańskim, fizykiem jądrowym Planetarium – Śląskiego Parku Nauki i Uniwersytetu Śląskiego.
Projekt finansowany ze środków budżetu państwa przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II – Popularyzacja Nauki”
WYSTAWCY
| Nazwa Wystawcy | numer stoiska |
|---|---|
| Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim | 10 |
| C.H. Beck | 28 |
| CeDeWu | 28 |
| Copernicus Center Press | 28 |
| Difin | 28 |
| Edra Urban & Partner | 28 |
| Instytut Pamięci Narodowej | 6 |
| Instytut Śląski | 27 |
| MT Biznes | 28 |
| Oficyna Naukowa | 4 |
| Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera | 6 |
| Państwowy Instytut Wydawniczy | 28 |
| Politechnika Częstochowska | 8 |
| Politechnika Warszawska Oficyna Wydawnicza | 9 |
| Polskie Wydawnictwo Muzyczne | 28 |
| PZWL Wydawnictwo Lekarskie | 28 |
| Uniwersytet w Siedlcach | 7 |
| Uniwersytet Zielonogórski | 28 |
| Wolters Kluwer | 28 |
| Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego | 28 |
| WYDAWNICTWO EPERONS-OSTROGI | 5 |
| Wydawnictwo Naukowe „Śląsk” | 25 |
| Wydawnictwo Naukowe PWN | 28 |
| Wydawnictwo Naukowe UAM | 28 |
| Wydawnictwo Naukowe UMK | 28 |
| Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego | 28 |
| Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego | 28 |
| Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego | 28 |
| Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | 28 |
| Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego | 28 |
| Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach | 26 |
| Znak Horyzont | 28 |
PROGRAM
3 listopada, Forum C / Spotkania z Nauką
godz. 11:00-12:30
Tradycyjne periodyki naukowe w dobie ewolucji nowoczesnych narzędzi wydawniczych
dr hab. Filip Musiał red. nacz. Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; dr Daniel Czerwiński z-ca red. nacz. Pamięć i Sprawiedliwość;dr Tomasz Domański z-ca red. nacz. Polish-Jewish Studies; dr Mariusz Żuławnik red. nacz. Przegląd Archiwalny IPN; dr Franciszek Dąbrowski z-ca red. nacz. Institut of National Remembrance Review; dr hab. Adam Dziuba red. nacz. Komunizm: System – Ludzie – Dokumentacja
Moderacja: Jędrzej Lipski
Wydawnictwo IPN
godz. 14:00-14:50
„Polish – Jewish Studies” jako przestrzeń naukowa nowych kierunków i perspektyw badawczych w obszarze studiów polsko-żydowskich
Uczestnicy: dr Tomasz Domański – z-ca red. nacz.; dr Alicja Gontarek – sekretarz redakcji oraz członkowie redakcji: dr Mateusz Szpytma i dr Roman Gieroń
Moderacja: Ewelina Kosałka-Passia
Wydawnictwo IPN
godz. 15:00-15:50
Matematyka to Herstoria, czyli o fascynujących liczbach takich jak PI
Prof. Maciej Sablik i prof. Agnieszka Nowak-Brzezińska rozmawiają z red. Beatą Tomanek.
Podczas spotkania przekonamy się, że Matematyka jest piękna, jest kobietą i skrywa wiele fascynujących tajemnic. Bywa skandalistką, ale także wybawicielką.
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 16:00-19:00
Niemcy, Rosja – nowy porządek międzynarodowy po wojnie w Ukrainie. Konferencja w ramach cyklu „Polska-Rosja-Niemcy. Od XVIII do XXI wieku”
Wykłady wygłoszą:
- dr hab. Hieronim Grala– polski historyk, badacz dziejów Rusi średniowiecznej i nowożytnej, dyplomata. Od 2013 wykładowca Wydziału „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego – Czy Rosja pozostanie mocarstwem światowym?
- dr hab. Grzegorz Kucharczyk– polski historyk, profesor nauk humanistycznych, specjalizujący się w historii myśli politycznej XIX i XX wieku oraz historii Niemiec – Czy Niemcy po wojnie będą hegemonem w Europie Środkowej i Wschodniej?
- dr Krzysztof Rak– filozof, historyk, urzędnik, publicysta, od 2016 dyrektor zarządzający Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej. Autor książek: „Polska – niespełniony sojusznik Hitlera”, „Piłsudski pomiędzy Stalinem a Hitlerem” – Niemcy w grach globalnych z Rosją, Chinami i USA po wojnie
- red. Zbigniew Parafianowicz – polski dziennikarz związany z „Dziennikiem Gazetą Prawną”. W 2017 jego publikacja Tupolewizm na pokładzie embraera trafiła do finału konkursu o Nagrodę im. Dariusza Fikusa organizowanego przez Press Club Polska – Wojna w Ukrainie, a pozycja międzynarodowa Polski
Konferencja dofinansowana z programu Społeczna odpowiedzialność nauki Ministerstwa Edukacji i Nauki.
4 listopada, Forum C / Spotkania z Nauką
godz. 11:00-11:50
Wokół kultury pamięci Górnego Śląska w XX wieku
Uczestnicy: dr hab. Adam Dziurok, red.nacz. CzasyPismo, w roli moderatora dyskusji jednocześnie; dr hab. Sebastian Rosenbaum, członek redakcji; Krzysztof Karwat; Zbigniew Przybyłka.
Wydawnictwo IPN
godz. 12:00-12:50
45-letnia lekcja komunizmu w Polsce. Czego historycy się nauczyli, co chcą wiedzieć i jak to przedstawiają
Uczestnicy: dr hab. Adam Dziuba, red.nacz. Komunizm: System – Ludzie – Dokumentacja, w roli moderatora dyskusji jednocześnie; dr Bogusław Tracz, członek redakcji; dr Robert Spałek; dr Konrad Rokicki.
Wydawnictwo IPN
godz. 13:00-13:50
Kryminalny Śląsk, czyli największe przestępstwa 20-lecia międzywojennego
Rozmowę z udziałem dr Anny Zaczkowskiej, historyka Muzeum Historii Katowic prowadzi red. Ewelina Kosałka-Passia.
Szalone pościgi, brawurowe kradzieże i tajemnicze morderstwa. To wszystko działo się na Górnym Śląsku w latach 20-tych ubiegłego wieku. Podczas spotkania ruszamy tropem największych zbrodni, nieuchwytnych złodziei i skandalistów, ówczesnych czasów.
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 14:00-14:50
Być w Czarnej Dziurze – o kosmicznym bezkresie
Red. Łukasz Szwej rozmawia z dr. Jackiem Czakańskim, fizykiem jądrowym Planetarium – Śląskiego Parku Nauki i Uniwersytetu Śląskiego.
Czy czarne dziury są czarne? Czy czarne dziury są dziurami? Pytania wydają się oczywiste, odpowiedzi mogą zaskoczyć. Czarne dziury są zagadką świata nauki, gdyż nie możemy ich zbadać. Wiemy o nich jednak całkiem sporo – pochłaniają wszystko, co w ich zasięgu. Dlaczego tak się dzieje? I czy mają wpływ na procesy gwiazdotwórcze?
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 15:00-15:50
„Jak się dzisiaj czujesz?” zamiast „Jaką dostałeś dziś ocenę?”
Red. Iwona Kwaśny rozmawia z Eweliną Adamczyk – Certyfikowaną trenerką Uważności dla dzieci i młodzieży Metodą Eline Snel.
Jak wzmocnić nasze dzieci, by lepiej radziły sobie z codziennym stresem w szkole i w domu? Temat dzieci, uczniów, nastolatków zagubionych we współczesnym świecie jest chyba jednym z ważniejszych, nad którymi powinniśmy się pochylić. Ciężko im poradzić sobie z codziennymi problemami, mają kruchą psychikę, są zagubione ale i przepracowane. Często zmagają się z problemami psychicznymi tj. depresja. Co zrobić, by to pokolenie było silniejsze i lepiej radziło sobie z pędem cywilizacyjnym?
Na spotkanie z niezwykłą nauczycielką Eweliną Adamczyk, która zgłębia tajniki mindfullnes wśród dzieci. Zaczynając lekcje pyta – jak się dzisiaj czujesz?
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 16:00-16:50
„Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej” jako forma popularyzacji zasobu archiwalnego IPN i wyników badań naukowych
Uczestnicy:
dr Mariusz Żuławnik, red. nacz. Przegląd Archiwalny IPN ; z-ca dyrektora Archiwum IPN; dr Paweł Perzyna, członek redakcji, Marzena Kruk, dyrektor Archiwum IPN; prof. dr hab. Waldemar Chorążyczewski.
Moderator: Jędrzej Lipski
Wydawnictwo IPN
godz, 17:00-17:50
Co daje nam otwarty dostęp do książek naukowych?
Zapraszamy wszystkich do wspólnej dyskusji o otwartej nauce.
Podczas spotkania będziemy rozmawiać o korzyściach płynących z otwartego dostępu do książek naukowych. Przedstawicielki Centrum Humanistyki Cyfrowej, koordynatora sieci OPERAS w Polsce, omówią plusy (i minusy) otwartej komunikacji naukowej w naukach humanistycznych, a także zaprezentują platformy cyfrowe dla książek w otwartym dostępie. Dyrektorka Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego wyjaśni, jak działa otwarty dostęp w praktyce wydawniczej oraz pokaże związane z nim trudności, także te wynikające z funkcjonujących obecnie modeli finansowania nauki.
Marta Świetlik i Magdalena Wnuk, OPERAS-PL
Beata Klyta, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
godz. 18:00-18:50
„Ukryta opcja”. Rozmowa Jana Barona z Mariuszem Jochemczykiem.
„Ukryta opcja”. Rozmowa Jana Barona z Mariuszem Jochemczykiem.
Biblioteka Śląska
5 listopada, Forum C / Spotkania z Nauką
godz. 11:00-11:50
„Niemcy wobec Górnego Śląska w latach 1918–1922”. Prezentacja publikacji
Książka „Niemcy wobec Górnego Śląska (1918–1922)” przedstawia tytułowe zagadnienie z dwóch perspektyw: działań niemieckiego świata polityki na rzecz pozostania regionu w Niemczech oraz reakcji społeczeństwa niemieckiego na zagrożenie zmiany państwowości. W pierwszym aspekcie czyni to z kilku poziomów politycznych, a w drugim koncentruje się na niemieckiej debacie o stopniu samodzielności Górnego Śląska i metodach służących do przekonania polskojęzycznej ludności regionu do głosowania za Niemcami.
Wykład: dr Bernard Link
Instytut Śląski
godz. 12:00-12:50
Poczet pisarzy polskich – niezwykła podróż do świata literatury
Z profesorem Ryszardem Koziołkiem, wybitnym literaturoznawcą rozmawia red. Ewa Niewiadomska.
Jakie tajemnice skrywali pisarze i poeci przed wiekami? Czy cytaty z renesansowych utworów mogą się przydać nam współczesnym? Dlaczego niezmiennie uwodzi nas skromne piękno zadrukowanej strony? Odpowiedzi na te i inne pytania poznamy podczas spotkania.
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 13:00-13:50
Jak ocalić motyle?
Spotkanie z prof. UŚ Mirosławem Nakoniecznym, autorem opracowań i badań naukowych na ten temat prowadzi red. Katarzyna Głuch-Juszkiewicz.
Ponoć, gdy zginą motyle, zginie też piękno świata. Taka teza będzie wstępem do opowieści o przyrodzie, która musi ciągle walczyć z człowiekiem o…przetrwanie.
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 14:00-14:50
Falowanie fal nie tylko radiowych
Spotkanie z prof. Władysławem Borgiełem i prof. Armandem Cholewką prowadzi red. Beata Tomanek.
Spotkanie podczas którego punktem wyjścia będą fale radiowe. Jak się okazuje fale w fizyce otaczają nas z każdej strony i są wszędzie, nie tylko w dźwiękach.
Zapraszają Fundacja Historia i Kultura i Radio Katowice
godz. 15:00-15:50
„Przekładanie tekstu, przekładanie świata”. Spotkanie z Olgą Śmiechowicz i Krzysztofem Bartnickim
Prowadzenie: Jerzy Jarniewicz
Biblioteka Śląska
Projekt finansowany ze środków budżetu państwa przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II – Popularyzacja Nauki”
